Hemşire ve ebe yardımcılığı kalktı: Anestezi, diş protez, sağlık bakımcıların iş tanımı değişti

Sağlık Bakanlığı, bazı mesleklerin iş tanımını değiştirdi. Artık başka işler de yapacaklar.

Sağlık Bakanlığınca 6 Eylül 2025'te Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren yönetmelik ile sağlık personellerinin iş tanımlarının değiştiğine yer verildi. Öte yandan ebe ve hemşire yardımcılığı kaldırıldı.

Resmi Gazete'de yayınlanan düzenlemenin tam metni şöyle:

SAĞLIK MESLEK MENSUPLARI İLE SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN DİĞER MESLEK MENSUPLARININ İŞ VE GÖREV TANIMLARINA DAİR YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 1- 22/5/2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliğin Ek-1/B’sinde yer alan “Anestezi teknisyeni/teknikeri” başlıklı bölümün (h) ve (ı) bentleri aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

“h) Anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı tabibin gözetimi ve sorumluluğunda; hastanın havayolu açıklığının sağlanması ile uygun enteral ve parenteral girişimlerle ilaç uygulama dahil anestezi işlemlerinin güvenli bir şekilde başlatılması, sürdürülmesi ve sonlandırılması için gerekenleri yapar.

ı) Acil durumlarda yalnızca resüsitasyon amacıyla ilgili tabip sorumluluğunda hastanın havayolu açıklığını sağlar; anestezi amacıyla yapılan sedasyon uygulamaları dışında parenteral girişimleri yapar, hastaya gerekli ilaç ve sıvıları uygun enteral veya parenteral yol ile uygular.”

MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin Ek-1/B’sinde yer alan “Diş protez teknikeri” başlıklı bölümü başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Diş protez teknisyeni/teknikeri

a) Protez iş ve işlemlerinde kullanılacak olan cihazların ve araçların kullanım öncesi kontrollerini yapar, düzenli aralıklar ile kalibrasyonlarının yapılmasını sağlar.

b) Diş hekimince alınan ölçüye göre hastaya özel modelini hazırlar.

c) Diş hekimince alınan ölçüler ile verilen talimatlara göre protezleri, ortodontik apareyleri, porselen işlemlerini ve protezlerin tamirini yapar.

ç) Protez iş ve işlemlerinde kullanılan araç ve gereçlerin temizlik ve dezenfeksiyonunu yapar, cihazların günlük bakımını sağlar.

d) Hekim tarafından alınan ölçünün ve hekim tarafından yapılan provanın ağız dışı işlemleri takibini yapar.”

MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin Ek-1/B’sinde yer alan “Mamografi teknikeri”, “Hemşire yardımcısı” ve “Ebe yardımcısı” başlıklı bölümleri yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin Ek-1/B’sinde yer alan “Sağlık bakım teknisyeni” başlıklı bölümünün (c), (e), (f) ve (g) bentlerinde yer alan “Sağlık meslek” ibareleri “İlgili sağlık meslek” şeklinde değiştirilmiş ve aynı bölüme aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“j) Hastanın yatağını yapar, hasta odasının düzeninin ve temizliğinin yapılmasını sağlar.

k) Hastanın kişisel bakım ve temizliği ile ilgili gereksinimlerinin karşılanmasına yardım eder.

l) Hasta güvenliğinin sağlanmasına yardım eder.

m) Yakını olmayan veya desteğe ihtiyaç duyan hastalara, İdarenin uygun görmesi halinde refakat eder.

n) Yatak yarasını önlemeye yönelik koruyucu işlemlere yardım eder.

o) Ölüm sonrası yapılması gereken bakımlara uygulanmasında yardım eder.

ö) Yataktan kalkamayan veya kalkması uygun görülmeyen hastanın boşaltımına yardımcı olur.

p) Hastanın idrar torbasını boşaltır veya değiştirir.

r) İlgili sağlık meslek mensubunun talimatıyla hastadan steril olmayan idrar örneği ve dışkı örneği alır.

s) Enfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrol önlemlerini alır.

ş) Tarama programlarının yürütülmesinde sağlık meslek mensubuna yardım eder.

t) İdarenin ve eczacının uygun gördüğü ilaçları eczaneden teslim alarak birimlere ulaştırır ve yetkili sağlık personeline teslim eder.

u) İlgili sağlık meslek mensubunun gözetimi altında ve yönlendirmesi ile bakım ve destek hizmetlerine yardımcı olur.”

MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin Ek-1/B’sine aşağıdaki bölüm eklenmiştir.

“Nükleer tıp teknikeri

a) Çekim öncesi Gama Kamera, SPECT, SPECT/BT, PET/BT, PET/MR, kemik dansitometre gibi nükleer tıp görüntüleme cihazlarının günlük kalite kontrol testlerini yapar.

b) Gama kamerada enerji piki kontrolünü yapar.

c) Doz kalibratörünün günlük kalite kontrolünü yapar.

ç) Radyonüklid jeneratörlerinin [Teknesyum-99m (Tc-99m), Galyum-68 (Ga-68) vb.] süzümünü ve süzülen aktivitenin doz kalibratöründe ölçümünü yapar.

d) Tanı ve tedavi amaçlı radyofarmasötikleri hazırlar, bağlanma verimlerini ölçer.

e) Radyasyon dedektörleri ve alan monitörlerinin fiziksel ve işlevsel kontrollerini yapar.

f) Çekim öncesi ve çekime hazırlık aşamasında yapılacak işlemler hakkında hastayı bilgilendirir ve hasta güvenliği ilkelerine uygun hareket eder.

g) Nükleer tıp uzmanı gözetiminde hastaya radyofarmasötik enjeksiyonu yapar.

ğ) Hastayı çekime hazırlar.

h) Hastaya gama kamera, SPECT, SPECT/BT, PET/BT, PET/MR, kemik dansitometre gibi cihazlarla görüntüleme yapar.

ı) Çekim bitiminde görüntüleri işler ve nükleer tıp uzmanının raporlamasına hazır hale getirir.

i) Radyoaktif atıkları, atık yönetim mevzuatına ve radyasyon güvenliği kriterlerine uygun şekilde kaynağında ayrıştırır, muhafaza eder, denetler ve kayıtlarını tutar.

j) Radyasyon güvenliği mevzuatına uygun çalışır, kişisel dozimetre kullanır ve kayıtlarını tutar.

k) Cihazların rutin bakım, kalibrasyon ve performans kontrollerine katılır, uygunsuzluk durumlarını yetkili kişilere bildirir.

l) Hekim talimatıyla çekim sonrası süreç hakkında hastaya bilgi verir, hastayı yönlendirir; raporun hazır olma süresine ilişkin bilgilendirme yapar.

m) Nükleer tıp teknikeri, radyasyon güvenliği ve kalite kontrol süreçlerinde sağlık fizikçisi tarafından belirlenen plan ve talimatlar doğrultusunda günlük uygulamaları yerine getirir.”

MADDE 6- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 7- Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

ÖZETLE NELER DEĞİŞTİ?

Anestezi teknisyeni/teknikeri görevleri güncellendi

Yeni düzenleme:
Anestezi işlemlerinin başlatılması, sürdürülmesi ve sonlandırılması süreçlerinde yetkileri daha net tanımlandı.
Acil durumlarda sadece resüsitasyon amacıyla havayolu açıklığı sağlama, parenteral girişimler yapma ve ilaç-sıvı uygulama yetkisi eklendi.
Yani yetki ve sorumlulukları daha açık hale getirildi.

Diş protez teknisyeni/teknikeri tanımı değişti

“Diş protez teknikeri” yerine “Diş protez teknisyeni/teknikeri” ifadesi getirildi.

Görevleri detaylandırıldı: ölçüye göre model hazırlama, protez ve aparey yapımı, cihaz bakım ve dezenfeksiyonu vb.

Bazı meslek unvanları kaldırıldı

“Mamografi teknikeri”

“Hemşire yardımcısı”

“Ebe yardımcısı” bölümleri yürürlükten kaldırıldı.

Sağlık bakım teknisyeni görevleri genişletildi

“Sağlık meslek” ibaresi “İlgili sağlık meslek” olarak değiştirildi.

Yeni görevler eklendi:

Hasta yatağını yapma, oda temizliği

Hastanın kişisel bakımı ve güvenliği