Hurda araç teşviki ile yüz binlerce kişiye ÖTV'siz araba verilecek

Hurda araç teşviki çıkarsa yüz binlerce kişiye ÖTV'siz araba verilecek.

Türkiye'de son yıllarda yaşanan ekonomik dalgalanmalar, vatandaşların alım gücünü önemli ölçüde düşürürken, bu durum otomobil pazarında da ciddi değişimlere neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı verilerine göre, trafikteki araç parkının yaş ortalaması rekor seviyeye ulaştı. Özellikle ekonomik modellere olan talep azalırken, lüks araç satışlarında dikkat çekici bir artış gözlendi.

Araç Parkı Yaşlanıyor: Ortalama Yaş 14,3'e Yükseldi

TÜİK verilerine göre, 2024 yılı itibarıyla Türkiye'de trafiğe kayıtlı araçların ortalama yaşı 14,3'e yükseldi. Bu oran, verilerin açıklanmaya başlandığı 2017 yılından bu yana kaydedilen en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti. Son 7 yılda otomobillerin ortalama yaşı 1,8 puan artarak 14,2'ye çıkarken, en belirgin yaşlanma 11-15 yaş aralığındaki araçlarda gözlendi. Bu yaş grubundaki araçların oranı 5,8 puan artışla öne çıktı.

Diğer yaş gruplarında da artışlar dikkat çekici. 6-10 yaş aralığındaki araçların oranı 3 puan artarak %20,3'e, 21 yaş ve üzeri araçların oranı ise 2,8 puan artışla %25,6'ya yükseldi. Buna karşılık, 0-5 yaş aralığındaki yeni araçların oranı 9,8 puan azalarak %24,5'e geriledi. 2017 yılında her 100 otomobilden 34,3'ü 0-5 yaş aralığında yer alırken, bu oran 2024 yılında %24,5'e düştü.

Ekonomik Modeller Gerilerken, Lüks Araçlara Talep Arttı

Yüksek enflasyon ve krediye erişimde yaşanan zorluklar, otomobil pazarının yapısını da değiştirdi. Orta sınıfın ekonomik modellere erişimi giderek zorlaşırken, lüks segmentteki araçlara olan talep arttı. 2024 yılında A, B ve C segmentindeki ekonomik modellerin satışları %2'nin üzerinde azalırken, D, E ve F segmentini kapsayan lüks otomobillerin satışları %29 artış gösterdi. 2023 yılında pazarın %89'unu oluşturan ekonomik modellerin payı, 2024 yılında %85,7'ye geriledi.

Vergi Sistemi ve Hurda Teşviki Tartışmaları: Hurda Teşviki Çıkarsa Yüz Binlerce Kişi Faydalanacak

Türkiye'de otomobil fiyatlarının yüksek olmasının temel nedenlerinden biri olarak mevcut vergi sistemi gösteriliyor. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) nedeniyle otomobiller, fabrika çıkış fiyatının neredeyse 3 katına satılıyor. Son iki yıldır ÖTV matrah güncellemesi yapılmadığı için tüm modeller %80 ÖTV dilimine tabi tutuluyor. Sektör temsilcileri, bu durumun vatandaşların yeni araç alımını zorlaştırdığını ve araç parkının yaşlanmasına neden olduğunu belirtiyor.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, yaptığı açıklamada, "Türkiye'de ekonomik fiyatlı araçlara olan talep oldukça yüksek. Vatandaşların yerli otomobillere daha uygun koşullarda ulaşabilmesi için ÖTV matrahlarında güncelleme yapılması gerekiyor. Ayrıca, hurda teşvikleriyle hem çevre dostu bir araç parkına geçiş sağlanabilir hem de ekonomik canlanma desteklenebilir" dedi.

TBMM'deki hurda araç teşvikinin çıkması durumunda yüz binlerce kişi ÖTV'siz araç alabilecek.

Motosiklet Satışlarında Patlama

Alım gücündeki düşüş, vatandaşları daha ekonomik ulaşım seçeneklerine yöneltti. 2024 yılında motosiklet satışları %26 artışla 1 milyon 207 bin adete ulaşırken, otomobil satışları ise sadece %1,3 artış göstererek 980 bin adette kaldı. 2023 yılında trafiğe kayıtlı taşıtların %53'ünü otomobil, %17,7'sini motosiklet oluştururken, 2024 yılında motosikletlerin payı %20'ye yükseldi.

Mobilite ve Çevre Dostu Çözümler Ön Plana Çıkıyor

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, Türkiye'nin yeni teknolojilere uyum sağlayan, çevre dostu ve vatandaşların mobilite ihtiyaçlarını karşılayan bir vergi sistemine ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Bozkurt, "Türkiye'nin yaşlanan araç parkının gençleştirilmesi, hem trafik güvenliği hem de çevre açısından büyük önem taşıyor" ifadelerini kullandı.

Sonuç

Türkiye'de düşen alım gücü ve mevcut vergi sistemi, otomobil pazarında önemli değişimlere neden oldu. Araç parkının yaşlanması, lüks segmentteki artış ve motosiklet satışlarındaki patlama, sektörün geleceği için yeni politikaların gerekliliğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, hem vatandaşların mobilite ihtiyaçlarını karşılayacak hem de çevre dostu bir araç parkı oluşturulması için acil adımlar atılması gerektiğine dikkat çekiyor.