Engellilere ÖTV'siz araçta yeni karar: Bu tarihten önce alınanları kapsamaz

Engelli bireylerin ÖTV muafiyetiyle aldıkları araçlarda uygulanan 10 yıl satmama şartına ilişkin önemli bir gelişme yaşandı. Danıştay, düzenlemenin geçmiş tarihlere uygulanmasının kazanılmış hak ihlali olduğuna hükmederek yürütmeyi durdurdu. Peki bu karar ne anlama geliyor? Engelli araç alımında neler değişti? İşte konu ile ilgili gelen son dakika bilgileri.

Türkiye Sakatlar Derneği Amasya Şubesi tarafından duyurulan bilgiye göre, Danıştay 7. Dairesi, 27 Aralık 2024 öncesi alınan araçları da kapsayan söz konusu uygulamayı hukuka aykırı buldu.

10 Yıl Şartı Engelliler İçin Yeni Bir Mağduriyet Yaratmıştı

2025 yılında yapılan düzenleme ile ÖTV muafiyeti kapsamında alınan araçların satış süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarılmıştı. Ancak bu değişiklik yalnızca yeni araç alımlarını değil, geçmişte hakka uygun şekilde alınmış olan araçları da kapsayınca çok sayıda engelli vatandaş mağduriyet yaşadı.

Düzenlemeye göre, 10 yıl dolmadan satılan araçlar için daha önce alınmayan ÖTV tutarı geriye dönük olarak talep ediliyordu.

Danıştay: Hukuki Güvence Ortadan Kaldırılamaz

Davada, değişiklik yapılmadan önce araçlarını satan ve yeni araç almak için araştırma yapan engelli vatandaşların hak kaybına uğradığı belirtildi. Danıştay, değerlendirmesinde şu noktaya dikkat çekti:

– Önceki mevzuat yürürlükteyken ÖTV muafiyetiyle alınmış bir aracın daha sonra yeni kurallara bağlanması hukuki güvenliği zedeler.
– Bu durum, engelli bireyin aracı olmadan kalmasına yol açarak topluma katılımını kısıtlayabilir.
– Düzenlemenin geçmişe dönük uygulanması telafisi güç zararlara neden olabilir.

Bu gerekçelerle, Tebliğ’in 10. maddesinin ilgili kısmı için yürütmenin durdurulması kararı çıktı. Böylece 10 yıl şartı, geçmiş araç alımlarına uygulanmayacak.

Karar Ne Anlama Geliyor?

– 27 Aralık 2024 öncesi alınmış ÖTV muafiyetli araçlar
– Eski 5 yıllık satış şartına tabi olmaya devam edecek.

Yani engelli vatandaşlar, daha önce tanınan hak kapsamında araçlarını satarken ek vergi ödeme riskiyle karşılaşmayacak.

Sadece Bir Bölüm İçin İptal Kararı Verildi

Danıştay’ın kararı, düzenlemenin yalnızca geçmişe etkili uygulanan bölümünü kapsıyor. Şu düzenlemeler ise yürürlükte:

• ÖTV muafiyetli araçlarda en az %40 yerli üretim katkısı
• 2025 yılı için 2 milyon 290 bin 200 TL fiyat sınırı
• Kullanımda yakın akraba ve engelli kişinin kendisi şartı

İstismar Tartışmaları Ardından Gelmişti

ÖTV muafiyetiyle alınan araçların son yıllarda artış göstermesi, kamuoyunda dikkat çekmişti. 2024 yılında satılan otomobillerin yaklaşık %30’unun engelli raporuyla alındığı açıklanmış; düzenleme bu nedenle sıkılaştırılmıştı.

Engelli Hakları İçin Emsal Niteliğinde Karar

Kararın, benzer durumda olan binlerce engelli yurttaş açısından önemli bir hak koruması sağladığı ifade ediliyor. Hukukçular, düzenlemenin yeni araç alımlarında geçerli olmasının ise toplumsal denge açısından sürdürülebilir bir çözüm olacağını belirtiyor.

Özetlemek gerekirse çıkan kanun, önceki yıllarda alınan araçları kapsayamaz diyor.