Çok çalışan fazla emekli maaşı alacak

Sosyal sigorta sistemind esürdürülebilirliğin sağlanmasında bakılan en önemli gösterge aktif pasif oranı. Son 3 yılda EYT'nin çıkması ile birlikte aktif pasif oranı yüzde 1.61 seviyesine kadar geriledi. 3 yıllık dönemde stajyer, çırak ve kursiyerler hariç olduğunda bu oran 1.49 seviyesine kadar düştü. Normalde 3 olması gerekirken Türkiye'de her 1.49 çalışan 1 emekliyi finanse ediyor. Bu da sürdürülebilirliği tehlikeye atıyor.

Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan programda aktif pasif oranının gerilemeye devam ettiğine dikkatler çekildi ve alınacak tedbirler sıralandı. Bu kapsamda öncelikle kolay işverenlik uygulamasının yaygınlaşacağı bildirilirken düşük gelirli esnaf, sanatkar, çiftçi ve mevsimlik çalışanların mikro sigorta kapsamına alınması, gelire dayalı prim bildirim kapsamının genişletilmesi gibi konular gündemde.

Yeni dönemde sosyal güvenlik kapsamında olmayan ya da sisteme girişi zor olan gruplar için kolaylaştırıcı mekanizmalar geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılacağı bildiriliyor. Bu kapsamda SGK, temizlik, çocuk ve yaşlı bakımı gibi ev işlerinde çalıştırılanlar ile apartman görevlilerinin sigorta prim bildirimlerini e-devlet üzerinden yapabilmesine imkan sağlayan uygulamanın genişletilmesi hedeflenmekte. Farklı meslek gruplarının da aynı kapsama salınacağı, bununla birlikte kayıt dışılığın önüne geçilmesinin amaçlandığı sistemde işyeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi ve sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilmesi gibi muhasebeci desteği ile yapılabilecek işlemler artık e-devlet kapısı üzerinden yapılacak.

EMEKLİLİK SİSTEMİNDE BÜYÜK DEĞİŞİKLİK

Emeklilik sisteminde büyük değişiklik yapılacak. Cumhurbaşkanlığı yıllık programına göre aylık bağlama sisteminin kişilerin daha fazla istihdamda kalmasını teşvik edecek ve mali yük getirmeyecek şekilde yeniden düzenleneceği de bildiriliyor.

Uzun süredir tartışılan bu sistem ile emekli maaşında hesaplama sistemi değişecek. Sigortalılık süresi arttıkça emekli maaşı da artacak. 5400 gün ile emekli olan vatandaş ile 9 bin günle emekli olan vatandaş aynı maaşı almayacak.

Bu sistem ile vatandaşların sistemde çok kaldığında çok emekli aylığı alacağı, bu şekilde emekli sayısının azaltılması, çalışan sayısının yüksek tutulması hedefleniyor.

Öte yandan yeni programla birlikte esnek çalışma modellerinin de hayata geçirileceği, bu şekilde çalışanların da sisteme dahil edilerek SGK'ya kayıtlı işçi sayısının artırılması planlanıyor.