Türkiye Adalet Akademisi kuruluyor: Kanun teklifi meclise geldi.
AK Parti Milletvekillerinin imzası ile TBMM'ye önemli bir kanun teklifi geldi. Murat Alparslan ve Saffet Bozkurt'un ilk imza sahibi olduğu kanun teklifine baktığımızda Türkiye Adalet Akademisi'nin kurulmasının hedeflendiği bildirildi.
Söz konusu teklife baktığımızda hakim savcıların yetiştirilmesinin önemli olduğu, ihtiyaca cevap veren nitelikte personel yetiştirilmesi için Adalet Bakanlığı bünyesinde faaliyet göstermek üzere Türkiye Adalet Akademisi'nin kurulmasının amaçlandığı bildirildi. Açıklamada, "Hukuk devleti olmanın en önemli şartlarından biri; adil, bağımsız, tarafsız ve etkin bir yargı sisteminin varlığıdır. Böyle bir yargı sisteminin varlığı için hukuka ve insan haklarına bağlı, tarafsız, bağımsız, hür vicdanıyla adil kararlar veren, meslek etik ilkelerini benimseyen, toplumun adalet ihtiyacına cevap verebilecek nitelikte hâkim ve savcıların yetiştirilmesi gerekmektedir" ifadelerine yer verildi.
Kanun teklifinin tam metni şu şekilde:
TÜRKİYE ADALET AKADEMİSİ KANUNU TEKLİFİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, Türkiye Adalet Akademisinin kuruluş ve
görevleriyle ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Kanun; Türkiye Adalet Akademisinin kuruluşu, organları, görevleri ve personeli
ile Akademi tarafından yapılan eğitim ve öğretim faaliyetlerini kapsar.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanunda geçen;
a) Akademi: Türkiye Adalet Akademisini,
b) Bakan: Adalet Bakanını,
e) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
ç) Başkan: Türkiye Adalet Akademisi Başkanını,
d) Başkanlık: Türkiye Adalet Akademisi Başkanlığını,
e) Eğitim Kurulu: Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş, Organlar ve Görevler
Kuruluş
MADDE 3- (1) Bu Kanunda belirlenen görevleri yerine getirmek üzere kamu tüzel
kişiliğini haiz, bilimsel, idari ve mali özerkliği olan, özel bütçeli, Bakanlıkla ilgili ve merkezi
Ankara'da bulunan Türkiye Adalet Akademisi kurulmuştur.
(2) Akademi, Başkanlık ve Eğitim Kurulundan oluşur.
(3) Akademide, uzmanlık esasına göre eğitim, öğretim, araştırma ve uygulama birimleri
oluşturulabilir.
(4) Akademinin eğitim ve öğretim faaliyetlerinin daha etkin ve verimli şekilde yerine
getirilmesi amacıyla. Başkanın teklifi ve Bakanın kararıyla Akademi eğitim merkezleri
kurulabilir.
Akademinin görevleri
MADDE 4- (1) Akademinin görevleri şunlardır:
a) Hâkim ve savcı yardımcıları ile hâkim ve savcılara yönelik eğitim planlarını
hazırlamak, yayımlamak ve uygulamak.
b) Talepleri hâlinde noterler ve avukatlar ile eğitim ve öğretim hizmetlerinden
faydalanması uygun görülen diğer kişilere yönelik eğitim programları hazırlamak ve
uygulamak.
c) Hukuk ve adalet alanında; araştırma ve bilimsel çalışmalar yapmak, ihtiyaçları tespit
etmek, uluslararası gelişmeleri takip etmek, proje geliştirmek ve uygulamak.
ç) Hukuk ve adalet alanım ilgilendiren konularda uzmanlık ve sertifika programları ile
kurs, seminer, sempozyum, konferans ve benzeri etkinlikleri düzenlemek, bilgi bankası ve
kütüphane kurmak, yayımlar yapmak.
d) Eğitim ve öğretim faaliyetleriyle ilgili strateji ve hedefleri belirlemek.
e) Görev alanına giren konularda yurt içinde ve yurt dışında bulunan kurum ve
kuruluşlarla iş birliği yapmak.
f) Hâkim ve savcı yardımcıları ile hâkim ve savcıların lisansüstü ve yabancı dil eğitim
ve öğretimlerini desteklemek amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak.
g) Hukuk ve adalet alanım ilgilendiren eğitim ve öğretim faaliyetleri hakkında ilgili
kurum ve kuruluşlara görüş bildirmek.
ğ) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Akademi Teşkilatı
Başkanlık
MADDE 5- (1) Başkanlık; Başkan ve daire başkanlığı şeklinde teşkilatlanan hizmet
birimleri ile Hukuk Araştırmaları Merkezinden oluşur. Daire başkanlıklarımn sayısı dördü
geçemez. Akademide yeteri kadar tetkik hâkimi ve idari personel bulunur.
(2) Başkanlığın görevleri şunlardır:
a) Eğitim müfredatını, yıllık eğitim ve stratejik plan taslakları ile yıllık faaliyet raporunu
hazırlamak.
b) Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin etkin, verimli ve yeknesak şekilde yürütülmesine
ilişkin standartların belirlenmesi için Eğitim Kuruluna önerilerde bulunmak, eğitim
materyallerini hazırlamak.
c) Akademide bu Kanun kapsamında görev yapanların atama, nakil, görevlendirme,
özlük ve benzeri işlemlerini yürütmek.
ç) Akademinin ihtiyacı olan her türlü satın alma, kiralama, bakım, onarım, yapım, büro,
sekretarya, arşiv, sağlık, sosyal ve benzeri hizmetleri yürütmek.
d) Mevzuatla Akademiye verilen diğer görevleri yerine getirmek.
(3) Akademinin görev alam kapsamında, kamu veya özel kurum ve kuruluş temsilcileri
ile uzman kişilerin katılımıyla çalışma grupları veya eğitim komisyonları kurulabilir.
Başkan ve daire başkanları
MADDE 6- (1) Başkan Akademiyi yönetir, temsil eder, Akademinin düzenli ve verimli
çalışmasını sağlar ve bu konuda gerekli tedbirleri alır.
(2) Daire başkanları, birinci sınıf olup birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri
yitirmemiş hâkim ve savcılar arasından, Bakan tarafından atanır ve Başkan tarafından
belirlenen iş bölümüne göre görev yapar.
Eğitim Kurulu
MADDE 7- (1) Eğitim Kurulu; Bakan veya Bakanın görevlendirdiği bakan
yardımcısının başkanlığında. Akademi Başkanı, Bakanlık Ceza İşleri, Hukuk İşleri ve Personel
Genel Müdürleri ile dört yıl için belirlenen aşağıdaki üyelerden oluşur:
a) Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu tarafından, Yargıtay üyeleri arasından seçilen üç
kişi.
b) Danıştay Başkanlık Kurulu tarafından, Danıştay üyeleri arasından seçilen iki kişi.
c) Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu tarafından, kendi üyeleri arasından seçilen
bir kişi.
ç) Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu tarafından, bölge adliye ve bölge idare
mahkemelerinde görev yapan hâkimler arasından seçilen birer kişi.
d) Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu tarafından, birinci sınıfa ayrılmış olmak
kaydıyla; adli ve idari yargı ilk derece mahkemelerinde görev yapan hâkimler arasından seçilen
birer kişi, Cumhuriyet savcıları arasından seçilen bir kişi.
e) Yükseköğretim Kurulu tarafından, üniversitelerin hukuk fakültelerinde ve eğitim
bilimleri alamnda görev yapan öğretim üyeleri arasından seçilen birer kişi.
(2) Süreli olarak seçilen üyenin herhangi bir sebeple üyelikten ayrılması hâlinde, yeni
seçilen üye, yerine seçildiği üyenin kalan süresini tamamlar.
(3) Eğitim Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve üye tam sayısının
salt çoğunluğuyla karar alır. Toplantı gündemi Eğitim Kurulu Başkanı tarafından belirlenir.
Akademi Başkanı, Akademinin faaliyetleri hakkında Eğitim Kurulunu bilgilendirir.
Toplantılara alanında uzman kişiler ile kamu veya özel kurum ve kuruluş temsilcileri de davet
edilebilir. Eğitim Kurulunun sekretarya hizmetleri Başkanlık tarafından yerine getirilir.
(4) Eğitim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Eğitim müfredatı ve yıllık eğitim plan taslaklarını onaylamak.
b) Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin etkin, verimli ve yeknesak şekilde yürütülmesine
ilişkin standartları belirlemek.
c) Akademinin stratejik planını kabul etmek ve takibini yapmak.
ç) AJcademi mevzuatıyla ilgili görüş ve önerilerde bulunmak.
d) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.
Hukuk Araştırmaları Merkezi
MADDE 8- (1) Hukuk Araştırmaları Merkezinin görevleri şunlardır:
a) Hâkim ve savcı yardımcıları ile hâkim ve savcıların uzmanlaşmasına katkı sağlamak
amacıyla ortak programlar geliştirerek lisansüstü eğitimler düzenlemeleri için yükseköğretim
kurumlarıyla iş birliği yapmak.
b) Hukuk ve adalet alanında gelişmeleri takip etmek, ihtiyaçlan tespit etmek, araştırma,
bilimsel çalışma ve yayımlar yapmak.
c) Yabancı ülkeler ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla, hukuk ve adalet alanında ortak
çalışma ve araştırmalar yapmak.
ç) Akademinin eğitim ve öğretim faaliyetlerine katkı sunmak, kurs ve sertifika
programları düzenlemek.
d) Merkezin görev alanı kapsamında Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
(2) Hukuk Araştırmaları Merkezinde; müdür, iki müdür yardımcısı ve bürolar bulunur.
(3) Müdür, hukuk alanında doktora yapmış, birinci sınıf olup birinci sınıfa ayrılmayı
gerektiren nitelikleri yitirmemiş hâkim ve savcılar arasından; müdür yardımcıları en az birinci
sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş hâkim ve savcılar
arasından Bakan tarafından atanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Akademi Personeli
Atama ve görevlendirme
MADDE 9- (1) Meslekte fiilen beş yılını tamamlamış hâkim ve savcılar. Bakan
tarafından 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu hükümleri uyarınca
Akademiye atanabilir veya görevlendirilebilir.
(2) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personelin
Akademiye ilk defa veya naklen atanması Başkan tarafından yapılır.
(3) İhtiyaç duyulması hâlinde 657 sayılı Kanuna tabi Balcanhk personeli, Başkanın
talebi üzerine Bakanlık tarafından Akademide geçici olarak görevlendirilebilir.
(4) Akademide görev yapan, 657 sayılı Kanuna tabi personel, Başkanın talebi üzerine
mükteseplerine uygun olarak Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatı kadrolarına atanabilir.
(5) Eğitim merkezi müdürü, birinci sınıf olup birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren
nitelikleri yitirmemiş hâkim ve savcılar arasından; müdür yardımcısı en az birinci sınıfa
ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş hâkim ve savcılar arasından
Bakan tarafından atanır.
öğretim elemanları
MADDE 10- (1) Meslekte fiilen sekiz yılını tamamlamış hâkim ve savcılar, öğretim
elemanı olarak görev yapmak üzere Bakan tarafından 2802 sayılı Kanun hükümleri uyarınca
Akademiye atanabilir veya görevlendirilebilir.
(2) Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri ve öğretim görevlileri ile
araştırma görevlileri, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci
maddesi hükümlerine göre Akademide öğretim elemanı olarak görevlendirilebilir. Bunlar
hakkında bu Kanun ile 2547 sayılı Kanun hükümleri uygulamr.
(3) Akademide, Başkanın talebi üzerine yetkili makam, kurul veya organlarınca uygun
görülen, Yargıtay ve Danıştay üyeleri, hâkim ve savcılar, avukatlar, noterler ile alanında uzman
kişiler ders vermekle görevlendirilebilir. Hâkim ve savcılar, avukatlar, noterler ve alanında
uzman kişilerin görevlendirilmeleri için meslekte fiilen sekiz yılım tamamlamış olmaları şartı
aranır. Bu fıkraya göre görevlendirilenler, ders verdikleri günlerde izinli sayılırlar.
(4) Birinci ve ikinci fıkra uyarınca görev yapanlar ihtiyaç hâlinde Başkan tarafından
eğitim ve öğretim hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik diğer faaliyetlerde görevlendirilebilir.
beşinci bolum
Eğitim ve Öğretim
Eğitim planı ile eğitim ve Öğretim programlan
MADDE 11- (1) Meslek Öncesi ve meslek içi eğitim ve öğretim programları, hâkim ve
savcı yardımcıları için Bakanlıkla, hâkim ve savcılar için Hâkimler ve Savcılar Kuruluyla iş
birliği içinde hazırlanan yıllık eğitim planı dâhilinde düzenlenir. Yıllık eğitim planı ile eğitim
ve öğretim programlarımn hazırlanmasında yüksek mahkemeler ve hukuk fakülteleri ile ilgili
kurum ve kuruluşların görüşü alınabilir. İhtiyaç duyulması hâlinde yıllık eğitim planı haricinde
eğitim ve öğretim programları ile seminer, sempozyum, konferans ve benzeri etkinlikler
düzenlenebilir.
(2) İlgili kurum ve kuruluşlarca talep edilmesi hâlinde; avukatlar, noterler, hukuk ve
adalet alanında görev yapan kamu personeli ile eğitim ve öğretim hizmetlerinden faydalanması
uygun görülen diğer kişilere yönelik hizmet içi eğitim programları düzenlenebilir. Bu
programlar, ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde yürütülür.
(3) Bilgi ve deneyimlerin karşılıklı olarak paylaşılması amacıyla, ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarıyla iş birliği içinde yabancı yargı mensuplarına yönelik yurt içinde veya yurt dışında
eğitim ve öğretim programları düzenlenebilir.
Uzmanlık eğitimi
MADDE 12- (1) Akademi; hâkim ve savcılar, avukatlar ve noterler ile diğer kişilerin
belli alanlarda uzmanlık kazanmaları için uzmanlık ve sertifika programları düzenleyebilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Gelirler
MADDE 13- (1) Akademinin gelirleri şunlardır:
a) Genel bütçeden yapılacak hazine yardımları.
b) Akademiye yapılacak her türlü yardım, bağış ve vasiyetler.
c) Akademi tarafından yapılacak eğitim, öğretim ve diğer hizmetlerden alınacak ücretler.
ç) Yayın gelirleri.
d) Akademiye ait taşınır veya taşınmaz malların gelirleri.
e) Diğer gelirler.
Hizmet ücreti ve yatılı tesisler
MADDE 14- (1) Hâkim ve savcı yardımcıları ile hâkim ve savcılara yönelik eğitim ve
öğretim programları hariç olmak üzere Akademi hizmetleri ücretlidir.
(2) Akademi tarafından yatılı tesisler kurulur.
Denetim
MADDE 15- (l) Akademinin denetimi, adalet müfettişlerince yapılır.
Kadrolar
MADDE 16- (1) Akademide hâkimlik ve savcılık mesleğinde bulunanlara ait kadrolar
bu Kanuna ekli (I) sayılı kadro cetvelinde düzenlenmiştir. Bu kadrolardan boş olanlarda ünvan
değişikliği Cumhurbaşkanınca yapılır.
Değiştirilen hükümler
MADDE 17- (1) 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 9/A
maddesinin altıncı ve dokuzuncu fıkralarında yer alan "Danışma Kurulundan" ibareleri "Eğitim
Kurulundan" şeklinde ve yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Kurulunda görev yapan Yargıtay veya Danıştay
mensupları arasından her sınav için Eğitim Kurulunca üye tam sayısının salt çoğunluğunun gizli
oyuyla, sınavın türüne göre bir asıl üye Mülâkat Kuruluna seçilir."
Yönetmelikler
MADDE 18- (1) Hizmet birimleri ve bu birimlerin görevleri ile çalışma usul ve esasları.
Eğitim Kurulunun toplantı ve çalışma usulü. Hukuk Araştmnalan Merkezinin çalışma usul ve
esasları, Akademi hizmetlerinden yararlanma ve ücretler, uzmanlık ve sertifika programları ile
bu Kanunda düzenlenen diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar, Akademi tarafından çıkarılan
yönetmeliklerle düzenlenir.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla; Akademide
daire başkam ile alt kadro ve pozisyonlarında bulunanlar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte
başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bulundukları kadro veya pozisyonlara atanmış.
Akademide görevlendirme suretiyle görev yapanlar ise bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte
başkaca bir işleme gerek kalmaksızın ilgili mevzuatı uyarınca görevlendirilmiş sayılır.
(2) Hâkim ve savcı adaylarının eğitim ve sınavları, 23/6/2022 tarihli ve 7413 sayılı
Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla 2802
sayılı Kanunda yapılan değişikliklerden önceki hükümler çerçevesinde Akademi tarafından
yapılır.
(3) Bu Kanunda belirtilen yönetmelikler, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
altı ay içinde çıkarılır. Yeni yönetmelikler çıkarılıncaya kadar mevcut yönetmeliklerin bu
Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
(4) Bakanlıkta görev yapan üst kademe kamu yöneticileri arasından Bakan tarafından
belirlenenler hariç olmak üzere. Akademi Danışma Kurulu üyeleri Eğitim Kurulu üyesi olarak
görevine devam eder. Üyelerin, dört yıllık görev süresinin hesabında Danışma Kuruluna
seçildikleri tarih esas alınır.
AKADEMİ ŞUBAT AYINDA KURULACAK
Kanun teklifinin yürürlük tarihi 28 Şubat 2025 olarak açıklandı. 28 Şubat dönemine atıfta bulunarak düzenlenen yürürlük tarihine göre akademi 2 ay sonra kurulacak.
KAÇ MEMUR ALINACAK?
Adalet Akademisi bünyesinde kadro dağılımı şu şekilde olacak: