Suriyelilerin geri dönüşü için yeni adımlar atılacak.
Suriyelilerin geri dönüşlerinin yavaşlaması, kalanların gitmek istememesi üzerine bir karar alındı ve kademeli şekilde harekete geçilerek Suriyelilerin dönüşlerinin hızlandırılması planlanıyor.
Suriye’de iç savaşın sona ermesinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen, Türkiye’de bulunan Suriyelilerin ülkelerine geri dönüş süreci beklenen hızda ilerlemedi. 8 Aralık 2024’te savaşın resmen sona ermesinden bu yana yaklaşık 600 bin Suriyeli ülkesine dönerken, halen 2 milyon 370 bin kişi geçici koruma statüsüyle Türkiye’de yaşamını sürdürüyor.
Güvenlik bürokrasisi, dönüşleri artırmak amacıyla çeşitli düzenlemeleri hayata geçirdi ancak bu adımların şu ana kadar sınırlı etki yarattığı ifade ediliyor.
Geçici Koruma Statüsü İçin Kademeli Model Hayata Geçiyor
Gelen son dakika bilgilerine göre, Suriyelilerin dönüşlerini hızlandırmak amacıyla geçici koruma statüsünün tamamen kaldırılması gündeme geldi. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Türkiye’nin başından bu yana benimsediği “zorla geri gönderme karşıtı” yaklaşımı hatırlatarak bu öneriye mesafeli durduğu belirtiliyor.
Bu nedenle, geçici koruma statüsünün bir anda değil, kademeli olarak kaldırılması yönünde karar alındı. İlgili bakanlıklar ve kamu kurumlarının koordinasyonunda önümüzdeki günlerde yeni uygulamaların devreye sokulması bekleniyor.
Ücretsiz Sağlık Hizmeti Bitiyor: Artık Para Verecekler
Dönüşlerin hızlanması için ilk adım atıldı ve 1 Ocak'tan sonra geçici koruma altındaki Suriyelilerin ücretsiz sağlık hizmeti sona erecek. Şimdiye kadar hastanelerde ücretsiz muayene olan Suriyeliler, artık 1 Ocak'tan sonra GSS primi ödeyecek.
Bunun geri dönüşleri artıracağı bildiriliyor.
İkamet İzni Şartları Ağırlaştırılıyor
Sağlık hizmetlerinin ücretli hale gelmesinin ardından ikinci aşama olarak, geçici koruma statülerinin aşamalı biçimde kaldırılması planlanıyor. Statüsü sona eren Suriyelilerin Türkiye’de kalabilmesi için ikamet izni alması gerekecek.
Ancak ikamet izni şartlarının oldukça sıkı olacağı belirtiliyor. Buna göre;
- Düzenli bir iş ve gelir kaynağı,
- Geçerli kira sözleşmesi ve uygun konut,
- Sağlık sigortası,
- Bankada yeterli maddi birikim
gibi kriterler titizlikle incelenecek. Şartları sağlayamayanların ikamet izni alamayacağı, bu kişilerin ya ülkelerine döneceği ya da kaçak duruma düşeceği ifade ediliyor.
BM Fonları Geri Dönüş İçin Kullanılacak
Öte yandan, Birleşmiş Milletler’den sağlanan fonların Suriyelilerin geri dönüş sürecinde aktif olarak kullanılacağı bildirildi. Bu kapsamda, ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere maddi destek verilmesi ve yol masraflarının karşılanması planlanıyor.
Yetkililer, alınan tüm bu tedbirlerin birleşik etkisiyle önümüzdeki dönemde Suriyelilerin gönüllü geri dönüşlerinde belirgin bir artış yaşanmasını bekliyor.